علی ابراهیم نژاد,
دانشجوی دکترای مدیریت مالی در Boston College آمریکا
در شماره پیشین یکی از کسب و کارهای نوآورانه را معرفی کردیم. در این شماره نیز به طور مختصر به مدل کسب و کار نوآورانه دیگری خواهیم پرداخت. شرکت Groupon در سال 2008 میلادی توسط Andrew Mason راه اندازی شد. ماجرای این شرکت از آنجا شروع شد که موسس آن پس از تحصیل در رشته موسیقی در دانشگاه Northwestern آمریکا به ناچار و به تشویق اطرافیان به برنامه نویسی با کامپیوتر روی آورد. وی با شرکت در یک مسابقه برنامه نویسی موفق به کسب یک بورس تحصیلی در دانشگاه Chicago شد، اما پس از سه ماه از تحصیل انصراف داد و پس از آن در اواخر سال 2008 شرکت Groupon را تأسیس نمود.
مدل کسب و کار Groupon مبتنی بر افزایش قدرت چانه زنی خریداران خرد از طریق اینترنت است. به این معنا که افرادی که در وبسایت این شرکت ثبت نام کرده اند به صورت روزانه ایمیلی شامل تعدادی تخفیف ویژه از کسب و کارهای کوچک فعال در محل زندگی خود دریافت می کنند. به عنوان مثال، اگر شما در بوستون زندگی می کنید به طور روزانه مجموعه ای از تخفیف های قابل توجه از رستورانها، سالنهای ورزشی، سالنهای آرایشی و یا هر کسب و کار محلی دیگری را دریافت می کنید. شما در صورت تمایل می توانید یک (یا چند) تخفیف را که معمولا در حدود 50% و یا بیشتر است از طریق وبسایت Groupon خریداری کنید. حال اگر تعداد افرادی که تخفیف ارائه شده توسط یک کسب و کار را خریداری می کنند از تعداد مشخصی بیشتر شود آن تخفیف فعال میشود (درصورتی که تعداد ثبت نام کنندگان کمتر از حد مشخصی باشد آن تخفیف از بین می رود بدون آنکه مشتریان پولی پرداخت کنند). سپس هریک از مشتریان یک کد تخفیف دریافت می کنند که با مراجعه به رستوران مربوطه (و یا هر کسب و کار دیگری) و ا ارائه کد از آن تخفیف بهره مند می شوند. Groupon بخشی از پول پرداخت شده توسط مشتریان را به عنوان کارمزد دریافت می کند و مابقی را به کسب و کار مربوطه پرداخت می کند. به طور مثال، فرض کنید هزینه یک سالن آرایشی 80 دلار است. حال اگر Groupon تخفیف 50 درصدی به مشتریان ارائه کند مشتریان 40 دلار بابت آن پرداخت می کنند و Groupon 40 دلار دریافت شده را بین خود و سالن آرایشی طبق فرمول مشخصی (معمولا 50% از درآمد حاصله برای Groupon و 50% برای سالن آرایشی) تقسیم می کند. لازم به ذکر است که Groupon سهم کسب و کار مربوطه از درآمد حاصله را به صورت اقساطی (معمولا در 3 قسط در مدت حدودا 20 روز) پرداخت می کند و در حقیقت در این بازه نیز از درآمد حاصله برای سودآوری بیشتر استفاده می کند.
این شرکت اخیرا یک نرم افزار موبایل نیز ارائه کرده که با نصب آن می توانید به آسانی از تخفیفات ارائه شده و نیز خدمتی به نام Groupon Now! بهره مند شوید. Groupon Now! به شما این امکان را می دهد که تخفیف های نزدیک به محل حضورتان که در همان لحظه قابل استفاده است را پیدا کنید. مثلا اگر در خیابان هستید و ناگهان احساس گرسنگی می کنید کافی است در همان لحظه روی نقشه یک رستوران در نزدیکیتان که در آن روز تخفیف ارائه کرده پیدا کنید و با خرید تخفیف مربوطه روی گوشی موبایلتان به رستوران بروید.
این روش تاکنون برای کسب و کارهای کوچک محلی که توان مالی زیادی برای تبلیغات ندارند بسیار جذاب بوده است. مثلا فرض کنید شما یک کافی شاپ کوچک دارید و تصمیم دارید با استفاده از تکنیک های بازاریابی و تبلیغات، فروش خود را افزایش داده و مشتریان جدیدی پیدا کنید. برای این کار دو راه دارید: با پرداخت مبلغی پول در روزنامه یا شبکه تلویزیونی محلی آگهی تبلیغاتی منتشر کنید، که در این حالت باید در همان ابتدا مبلغی را به عنوان هزینه تبلیغات بپردازید و ضمنا هیچ تضمینی برای افزایش مشتریان و بهبود فروشتان وجود ندارد. روش دوم این است که یک تخفیف ویژه از طریق وبسایت Groupon بدهید. در این حالت شما هیچ هزینه ای پرداخت نمی کنید و تنها بر اساس تعداد مشتریانی که از تخفیف Groupon استفاده می کنند سهمی را به Groupon می دهید و ضمنا اطمینان حاصل می کنید که این مشتریان حداقل یک بار به کافی شاپ شما می آیند و اگر سرویس خوبی به آنها ارائه کنید می توانید امیدوار باشید که در آینده نیز بازخواهند گشت. تجربه شخصی نگارنده از عضویت و استفاده از تخفیفات Groupon این است که این تخفیفها به خصوص برای کسب و کارهایی بیشترین تأثیر را داشته اند که افراد در غیراینصورت از خدمات آنها استفاده نمی کردند و یا آشنایی با آنها نداشته اند. مثلا اگر شما اهل اسب سواری یا گلف یا رستوران هندی و یا قایقرانی نباشید کاملا محتمل است که با مشاهده یک تخفیف قابل توجه وسوسه شوید که برای یکبار از این تفریحات استفاده کنید و هیچ بعید نیست پس از یکبار امتحان کردن در آینده نیز تبدیل به یک مشتری پر و پا قرص شوید.
با گذشت حدود 4 سال از تأسیس این شرکت میزان رشد اعضای آن و نیز تعداد کسب و کارهای همکاری کننده با آن رشد خیره کننده ای داشته است تا جایی که مجله Forbes این شرکت را دارای بالاترین نرخ رشد در تاریخ دانست. این شرکت هم اکنون بیش از 10000 نفر کارمند دارد و در آمریکای شمالی و جنوبی، آسیا و اروپا فعالیت دارد. در سال 2010 شرکت Google به Groupon پیشنهاد خرید شرکت به مبلغ 6 میلیارد دلار داد که مدیرعامل 30 ساله شرکت این پیشنهاد را نپذیرفت. در نوامبر 2011 وبسایت Groupon که تنها 3 سال از عمر آن می گذشت در بورس آمریکا عرضه شد که ارزش این شرکت در زمان عرضه اولیه آن بیش از 12 میلیارد دلار بود. هم اکنون در حدود 500 شرکت در سرتاسر جهان اقدام به ارائه خدماتی مشابه Groupon کرده اند که از آن جمله می توان بهGoogle و Amazon اشاره کرد. حال باید دید آیا Groupon در آینده نیز قادر خواهد بود برتری خود را نسبت به این رقبای قدرتمند حفظ کند یا نه.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید