مرکز تعالی ابن سینا (ACE)
محوریت دانش در حیات اجتماعی، پیچیدگی مسائل و نیازهای جامعه، انتظار خدمات اجتماعی و نوآوری و کارآفرینی علمی از دانشگاه‌ها، مسأله گشايي و غنی سازی وظایف پژوهشی، توسعه و گسترش فعالیت‌های پژوهشی میان رشته‌ای را به یک ضرورت راهبردی در آموزش عالی و نظام دانشگاهی تبدیل کرده است. فعالیت‌های پژوهشی میان رشته‌ای فرایند پاسخگویی به سؤال، با توجه به یک موضوع است که به سبب وسعت و پیچیدگی نمیتوان توسط یک رشته علمی خاص به آن پرداخت. در واقع مطالعات میان‌رشته‌ای موضوعی است که در قلمرو علم و رشته خاصی نمیگنجد و در مرز محدودی متوقف نمیشود، بلکه با اکثر رشته‌های تخصصی سر و کار دارد.
در نیم قرن اخیر، گسترش و توسعه فعالیت‌های پژوهشی میان‌رشته‌ای، دستاوردها و نتایج مناسبی برای نظام آموزش عالی، دانشگاه‌ها، صنعت و جامعه در کشورهای توسعه یافته داشته است. در نظام دانشگاهی ایران، شکل‌گیری و توسعه فعالیت‌های پژوهشی میان‌رشته‌ای توفیق چندانی نداشته است. به منظور فراهم کردن شرایط مطلوب برای شکل‌گیری و توسعه فعالیت‌های پژوهشی میان‌رشته‌ای برای اولین بار در ایران، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با همکاری و مشارکت دانشکده فناوری های نوین، همت به راه اندازی یک شبکه پژوهش‌های بین رشته‌ای در سطح استان گمارده است.
در این راستا، مرکز تعالی ابن سینا (Avicenna Center of Excellence- ACE) به عنوان یک سازمان تحقیقاتی غیردانشگاهی پیشرو در ایران، برای ارتقای تحقیقات و آموزش‌های پیشرفته در علوم چند رشته‌ای و در حال ظهور تأسیس شده است. مرکز تعالی ابن سینا متعهد است ضمن کمک به نخبگان در زمینه‌های تحقیقاتی خود به منظور جلوگیری از مهاجرت فارغ‌التحصیلان ایرانی به کشورهای دیگر، به ایجاد اکوسیستم نوپا و در عین حال پر جنب و جوش ایران بپردازد.
در ادامه، با توجه به مطالعات صورت گرفته بر مبنای شبکه‌های پژوهشی بین‌رشته‌ای در دانشگاه‌های پیشرو و برتر جهان، مرکز تعالی ابن سینا اقدام به راه‌اندازی شبکه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای حوزه سلامت در استان اصفهان نمود.
این شبکه در سال 1398 بین سه دانشگاه پیشرو اصفهان (دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان) آغاز به کار نموده است و در سال 1401 بنیاد نخبگان استان اصفهان نیز به این شبکه اضافه شد. گرنت ویژه شبکه پژوهش اصفهان با حمایت مالی هر سه دانشگاه و تسهیلگری بنیاد نخبگان استان اصفهان، فضای مناسبی برای شناسایی و استمرار فعالیت‌های بین‌رشته‌ای فراهم آورده است.
در آذرماه سال 1401 همزمان با هفته پژوهش، با هدف گسترش فعالیت‌های بین‌رشته‌ای در بین دانشجویان، از شاخه دانشجویی شبکه ACE نیز رونمایی شد.
اهداف
هدف از این برنامه، تحقق راهبردهای زیر می‌باشد.
- توانمندسازی و پشتیبانی از بلوغ حرفه‌ای نخبگان
- حمايت از ورود به عرصه‌های جدید علم و فناوری اولویت‌دار با تاکید بر علوم میان رشته‌ای
- حمایت از توسعه علوم و فناوري‌‌هاي راهبردي و تحول آفرین
- تقویت همکاری‌های بین موسسه‌ای جهت توسعه علم و فناوری
- تقویت انسجام و یکپارچگی بین حلقه‌های علم و فناوری (فرایند ایده تا محصول)
- حمایت از توسعه قابلیت‌های پژوهشی بخشی و منطقه‌ای درکشور
- تقويت باور و فرهنگ عمومي نسبت به نقش علم و فناوري در روند رشد و توسعه ملي
- جامعیت در آموزش، پژوهش و فناوری
ایده‌ی اولیه
ایده‌ی اولیه تشکیل شبکه پژوهشی به ابتکار معاونت پژوهشی وقت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان سرکار خانم دکتر حقجو در سال 1398 آغاز شد و به عنوان ماموریت سالیانه‌ی دانشکده‌ی فناوری‌های نوین دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معین گردید. در این راستا، شبکه‌های پژوهشی موفق در سطح جهان مورد بررسی قرار گرفتند که موارد زیر دارای بالاترین مشابهت با ایده‌ی اولیه بودند:
- مراکز ماکس پلانک در آلمان
- مرکز A-STAR در سنگاپور
- شبکه‌ی دانشگاهی وین
- شبکه‌های دانشگاه‌های پایتختهای اروپا
- شبکه‌ی تحقیقات بین دانشگاهی در ژاپن
- شبکه‌ی داشنگاهی لینگنان
- مرکز Skoltech در روسیه
اهداف مراکز فوق را می‌توان در چارت زیر خلاصه نمود:
به منظور مشاوره و جلب نظر محققان استان، در یکی از برنامه های بزرگداشت شبهای قدر در خرداد ماه سال 1398، لیستی از مقالات دارای نویسنده های مشترک از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان در بازه زمانی سال 2014 تا 2019 تهیه شد و فرکانس تکرار اسامی محاسبه گردید. اسامی پرتکرار و لیست گروه هایی که دارای مقالات مشترک بودند دریک حلقه‌ی گفتگو در شبهای قدر با عنوان “حلقه‌ی شبکه پژوهش‌های بین رشته‌ای در حوزه سلامت اصفهان (ACE)” دعوت شدند. همچنین لیستی از مراکز تحقیقاتی هر سه دانشگاه تهیه شد و مخاطبان علاقمند در این مراکز شناسایی شدند.
جلسه‌ی مربوط به حلقه شبکه پژوهش‌های بین رشته‌ای در حوزه سلامت اصفهان (ACE) در خرداد 1398 با حضور حدود 30 نفر از اعضای هیات علمی و دانشجویان سه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، صنعتی اصفهان و اصفهان در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد. موارد پیشنهاد شده در این جلسه در تدوین آیین نامه شبکه پژوهش‌های بین رشته‌ای در حوزه سلامت اصفهان (ACE) و تصمیم‌گیری‌های آتی بسیار موثر بود.