پرسش و پاسخ
براساس آييننامه شناسايي و پشتيباني از اختراع هاي برگزيده
فرآیند شناسایی اختراعات برگزیده و گرفتن تأییدیه
سوال: فرایند شناسایی یک اختراع برای گرفتن حمایت های بنیاد چگونه است؟
پاسخ: یک مخترع با داشتن گواهی ثبت اختراع از طریق شرکت در جشنواره های منطقه ای و سایر جشنواره های مورد تأیید بنیاد (منظور جشنواره های ملی ارزیابی اختراع است که توسط سایر سازمان ها و نهاد ها برگزار میشود و شرایط بنیاد را برای حمایت برآورده میکنند. بنیاد در این جشنوارهها نیز به ارزیابی اختراعهای برگزیده میپردازد) مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت کسب امتیازهای لازم (کسب تأییدیه علمی) تحت پوشش حمایت های بنیاد (سطح 3 اختراعات) قرار می گیرد.
جشنواره های نوآوری و شکوفایی منطقه ای اختراعات
سوال: شرایط ثبت نام در جشنواره های منطقه ای چیست؟
پاسخ: جشنوارههای منطقهای هرسال در چند منطقه از کشور با محوریت یکی از استانهای منطقه برگزار میشود. تمام مخترعانی که تمایل به شرکت در جشنوارههای منطقه ای برای ارزیابی اختراعهای خود را دارند با توجه به استان محل سکونت خود میتوانند با گواهی ثبت اختراع و سایر مدارک (تأییدیه های اخذ شده از نهاد های مرتبط با اختراع) در جشنواره ها ثبتنام کنند. اطلاعات مربوط به فراخوان جشنوارههای منطقه ای در وبگاه بنیاد ملی نخبگان به نشانی www.bmn.ir قرار داده میشود و اطلاعات تکمیلی از طریق دبیرخانه هر جشنواره اعلام میشود.
سوال: چه مواردی مجاز به شرکت در جشنواره های منطقه ای هستند؟
پاسخ:
الف. ايده هاي نوآورانه و طرح هاي كسب وكار (جهت عرضه به سرمایه گذاران و صنایع).
ب. اختراعها و اكتشافها ثبت شده داخلي و خارجي.
سوال: تقسیم بندی مناطق در جشنواره های منطقه ای چگونه است؟
پاسخ: جشنوارههای منطقهای در سال 1393 در شش منطقه کشوری به شرح جدول زیر برگزار میشود:
نام جشنواره |
میزبان |
استان های اولویت دار برای شرکت در جشنواره |
زمان برگزاری |
خلیج فارس |
شیراز |
خوزستان، کهکیلویه و بویراحمد، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، فارس |
اردیبهشت |
زاگرس |
سنندج |
ایلام، کرمانشاه، لرستان، همدان، کردستان |
شهریور |
البرز |
سمنان |
خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان، سمنان، مازندران |
مهر |
کوهساران |
رشت |
البرز، قزوین، همدان، زنجان، گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی |
آبان |
کوهرنگ |
اصفهان |
اصفهان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، قم |
18 – 20 آذرماه |
فجر انقلاب اسلامی |
تهران |
همه استانها |
بهمن |
هرساله یکی از استان های مناطق میزبان برگزاری جشنواره است و سایر استان های منطقه به عنوان اعضای دبیرخانه جشنواره همکار استان میزبان خواهند بود.
سوال: هزینه ثبت نام در جشنواره ها چقدر است؟
پاسخ: تعرفههای نام نویسی، داوری و شرکت در هر جشنواره در زمان ثبت نام اطلاع رسانی میشود.
سوال: آیا مخترعان مناطق دیگر نیز می توانند در یک جشنواره منطقه ای شرکت کنند؟
پاسخ:برای تسهیل کار مخترعان، چند جشنواره در سال در استانهای مختلف برگزار میشود تا مخترعان راحتتر بتوانند در جشنواره استانی (منطقه) شرکت کنند. لیکن در صورت نیاز، هر جشنواره درصدی از شرکت کنندگان را به استانهای دیگر (خارج از منطقه) اختصاص میدهد.
جشنواره های مورد تأیید بنیاد ملی نخبگان
سوال: شرایط مورد نیاز جشنوارهها برای حمایت بنیاد از برگزیدگان آن ها کدام است؟
پاسخ: بنیاد از برگزیدگان جشنوارههای ملی در صورت احراز شرایط «آییننامه شرایط مورد نیاز جشنوارهها برای حمایت بنیاد ملی نخبگان از برگزیدگان آنها» حمایت میکند.
برخی از جشنواره های مورد تأیید بنیاد تاکنون:
- جشنواره ملی فن آفرینی شیخ بهایی
- جشنواره جوان خوارزمی
- جشنواره رازی
- جشنواره علم تا عمل
- جشنواره فارابی
حمایت و پشتیبانی از اختراعات برگزیده و مخترعین دارای تأییدیه علمی
سوال: هدف حمایت و پشتیبانی از اختراع های برگزیده چیست؟
پاسخ: هدف بنیاد شناسایی طرح های نوآور، توانمند سازی مخترعین و پشتیبانی از فرایند تبدیل ایدههای برتر نوآورانه در شکل اختراع به محصول دانشبنیان و در نهایت ایجاد بستری به منظور تجاری شدن، کارآفرینی و ایجاد ثروت از داشتههای فکری است.
سوال: چند سطح حمایتی از اختراعها توسط بنیاد وجود دارد؟
پاسخ:سه سطح حمایتی که عبارت اند از سطح 3، سطح 2 و سطح 1.
به اختراعی که در جشنوارههای منطقه ای و سایر جشنوارههای اختراعات مورد تأیید بنیاد شرکت کند و مورد ارزیابی داوران قرار بگیرد و امتیازات لازم را کسب کند، اختراع سطح 3 گفته میشود. این سطح، نخستین سطح گزینش اختراعهای برگزیده است.
فرایند داوری اختراعهای سطح 3 با استفاده از داوران معتمد، متخصص و با تولیت بنیاد صورت میپذیرد.
سوال: معیارهای داوری اختراعات و اخذ تأییدیه سطح 3 و حداقل امتیاز لازم برای برگزیده شدن در این سطح چیست؟
پاسخ: معیارهای شناسایی برای پذیرش در سطح سه عبارتند از:
الف. میزان تازگی اختراع و طول عمر فناوری.
ب. کاربردی بودن طرح، امکان تولید و بهره برداری از طرح در شرایط کنونی کشور.
ج. قابلیت و امکان ورود به بازار و ارزش اقتصادی حاصل از تولید انبوه طرح.
حداقل امتیاز برای برگزیده شدن کسب 70 درصد امتیازات (مطابق با کاربرگ داوری) میباشد.
هدف از این فرایند شناسایی اختراع هایی است که ضمن داشتن نوآوری علمی، امکان بالقوه تبدیل آن ها به محصولی دانشبنیان و ایجاد بازار را داشته باشند.
سوال: تسهیلات اعطایی به اختراعهای سطح سه و حمایت از مخترع (مخترع های) آن از چه طریقی تخصیص می یابد؟
پاسخ: این تسهیلات از سوی بنیاد های نخبگان استانی و براساس فرایند تکوینی تأسیس شرکت نوپا و برگزاری دوره های آموزشی اعطا میشود.
سوال: بعد از انتخاب اختراع سطح سه چه تسهیلاتی از سوی بنیاد در نظر گرفته می شود؟
پس از انتخاب اختراع سطح سه، تسهیلاتی به صاحب (صاحبان) آن برای استقرار در مراکز رشد، پارک های علم و فناوری و تأسیس شرکتی نوپا مرتبط با اختراع برگزیده تخصیص مییابد. این تسهیلات به شرح جدول زیر هستند:
رديف |
تسهيلات |
مبلغ (ريال) |
1 |
جایزه نقدی |
10 تا 20 ميليون ريال |
2 |
تسهیلات مالی |
تا مبلغ50 ميليون ريال |
3 |
لحاظ امتياز در آييننامه جايزه هاي تحصيلي |
مطابق مفاد آيين نامه ذيربط |
اعطاي تسهيلات بند 2، بر اساس گزارش عملكرد بنيادهاي استاني در برگزاري دوره هاي آموزشي مورد نياز براي مخترعان (نظیر دوره هاي مستند سازي اختراع، آشنايي با حقوق مالكيت فكري، تجاري سازي) و پیشرفت در تشکیل شرکت نوپا و استقرار اولیه آن در مراکز رشد و یا پارک های علم و فناوری به نهادهای توانمند ساز پرداخت ميشود.
این تسهیلات از سوی بنیاد های نخبگان استانی و براساس فرایند تکوینی تأسیس شرکت نوپا و برگزاری دوره های آموزشی اعطا میشود.
سوال:ملاک اخذ تأییدیه سطح دو اختراعات چه مواردی را شامل می شود؟
پاسخ: از ميان اختراع هاي سطح 3 كه مسير توانمند سازي را با موفقيت طيكرده باشند تعدادی از اختراعها بهعنوان اختراع برگزیده سطح 2 و بر اساس معيار هاي زير شناسايي ميشود:
الف. دستيابي به نسخه تجاري سازي اختراع به منظور توجيه فني و اقتصادي آن.
ب. كسب مجوزها، تأييديه ها و استاندارد هاي داخلي و خارجي.
ج. میزان پیشرفت در تشکیل شرکت مرتبط با اختراع.
د. ميزان پيشرفت اختراع در زمينه سرمايه يابي و بازار يابي.
هدف از این فرایند شناسایی اختراعات دارای طرح تجاریسازی تکمیل شده و نیز اختراعاتی است که شرکتی نوپا مبتنی بر آن تأسیس شده باشد.
سوال: متولی بررسی جهت صدور تأییدیه سطح دو چه نهادی می باشد؟
پاسخ: فرآیند داوری اختراعهای سطح دو با تولیت بنیاد های نخبگان استانی و با همکاری نهاد های توانمند ساز (منظور هر یک از نهاد های ذی ربط مانند پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد، جهاد دانشگاهی و ... است که در فرایند پشتیبانی از اختراعها نقش دارند. این نهاد ها با ارائه خدمات آموزشی، فنی و مشاوره ای، اختراعهای برگزیده را برای تجاریسازی و تبدیل به محصولی دانش بنیان راهبری میکنند) صورت میپذیرد.
توضیح: شیوه نامه ارزیابی و فرآیند اجرایی در دست تدوین می باشد.
سوال: بعد از انتخاب اختراع سطح دو چه تسهیلاتی از سوی بنیاد در نظر گرفته می شود؟
پاسخ: پس از انتخاب اختراع سطح دو، تسهیلاتی به صاحب (صاحبان) آن برای مواردی نظیر آغاز فرایند تجاری سازی، سرمایه گذاری، تولید انبوه و ایجاد شرکت دانش بنیان تخصیص مییابد. این تسهیلات به شرح جدول زیر هستند:
رديف |
تسهيلات |
مبلغ (ريال) |
1 |
جایزه نقدی |
15 تا 30 ميليون ريال |
2 |
تسهیلات مالی |
مطابق مقررات معاونت علمی |
3 |
لحاظ امتياز در آييننامه جايزه هاي تحصيلي |
مطابق مفاد آييننامه ذيربط |
4 |
لحاظ امتياز در آييننامه خدمت نظام وظيفـه |
مطابق مفاد آييننامه ذیربط |
اعطاي تسهيلات بند دو جدول، بر اساس گزارش عملكرد معاونت نوآوری و تجاری سازی معاونت علمی در توانمند سازی شرکت تأسیس شده به نهاد توانمند ساز و شرکت تأسیس شده پرداخت میشود.
سوال: توانمند سازیاختراع های سطح دو و حمایت از مخترع (مخترعهای) آن چگونه صورت می پذیرد؟
پاسخ:
الف. تسهيلات مالي براي تحقق مواردي نظير: ثبت بين المللي اختراع، تأسیس شرکت دانش بنیان (نوپا)، تسهيل فرايند نمونه سازي (نيمه صنعتي)، شركت در نمايشگاه هاي داخلي و بينالمللي.
ب.اعطاي بسته توانمند سازی براي تحقق مواردي نظير: آشنايي با فرايند سرمايه يابي، بازاريابي، راه اندازي كسب و كار و كارآفريني.
ج. لحاظ امتياز اختراع در آيين نامه جايزه هاي تحصيلي دانشجويان، مطابق مفاد آييننامه ذیربط.
د. لحاظ امتياز اختراع در آييننامه خدمت نظام وظيفه، مطابق مفاد آييننامه ذيربط.
از جمله حمایت های درنظر گرفته شده برای توانمند سازی اختراع های سطح 2 میباشند.
سوال:ملاک اخذ تأییدیه سطح یک اختراعات چه مواردی را شامل می شود؟
پاسخ: اين دسته از ميان اختراع هاي سطح دو كه مسير توانمند سازي را با موفقيت طي كرده باشند و بر اساس معيار هاي زير شناسايي ميشود:
الف. توليد و فروش محصول يا فروش حق استفاده از اختراع.
ب. جذب سرمايه گذار براي توليد انبوه و ارائه مدل سرمايه گذاري.
ج. كسب مجوزها، تأييديه ها و استاندارد هاي داخلي و خارجي.
د. ميزان پيشرفت اختراع در ايجاد و توسعه بازار.
ه. ميزان رشد شركت تأسيس شده.
سوال: متولی بررسی جهت صدور تأییدیه سطح دو چه نهادی می باشد؟
پاسخ: فرایند داوری اختراعهای سطح یک با تولیت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری نهاد های توانمند ساز صورت میپذیرد.
معیارهای داوری اختراعهای سطح یک برای برگزیده شدن در این سطح شامل موارد زی می باشد:
الف. فروش محصول یا انتقال دانش فنی.
ب. ساخت نمونه صنعتی و طراحی فرایند تولید.
ج. توسعه بازار و جذب سرمایه و تشکیل شرکت دانش بنیان (استقرار در مراکز رشد یا پارکهای علم و فناوری).
سوال: بعد از انتخاب اختراع سطح یک چه تسهیلاتی از سوی بنیاد در نظر گرفته می شود؟
پاسخ: پس از انتخاب اختراع سطح یک، تسهیلاتی به صاحب (صاحبان) آن برای مواردی نظیر ایجاد کسب و کار دانشبنیان و ایجاد بازار و توسعه آن تخصیص مییاید. این تسهیلات به شرح جدول زیر هستند:
رديف |
تسهيلات |
مبلغ (ريال) |
1 |
جایزه نقدی |
30 تا 50 ميليون ريال |
2 |
تسهیلات مالی |
مطابق مقررات معاونت علمی |
3 |
لحاظ امتياز در آيين نامه جايزه هاي تحصيلي |
مطابق مفاد آييننامه ذی ربط |
4 |
لحاظ امتياز در آيين نامه خدمت نظام وظیفه |
مطابق مفاد آييننامه ذي ربط |
اعطاي تسهيلات بند دو جدول، بر اساس گزارش عملكرد معاونت نوآوري و تجاري سازي معاونت علمی در توانمند سازی شرکت دانشبنیان به آن اعطا میشود.
سوال: توانمندسازی اختراع های سطح یک و حمایت از مخترع (مخترعهای) آن چگونه صورت میپذیرد؟
پاسخ:
الف. تسهيلات مالي براي تحقق مواردي نظير: تأسيس و گسترش شركت دانش بنيان، انبوه سازي، شركت در نمايشگاه هاي ملي و بينالمللي و انتقال فناوري.
ب. اعطاي بسته توانمند سازی براي آشنايي با مواردي نظير: فرايند هاي فروش، ايجاد بازار، اصول مذاكره.
ج. لحاظ امتياز اختراع در آييننامه جايزه هاي تحصيلي دانشجويان، مطابق مفاد آييننامه ذی ربط.
د. لحاظ امتياز اختراع در آييننامه خدمت نظام وظيفه، مطابق مفاد آييننامه ذي ربط.
از جمله حمایت های درنظر گرفته شده برای توانمند سازی اختراع های سطح یک میباشند.
سوال: فرصت زمانی استفاده از تسهیلات اعطایی به اختراع های برگزیده در هر سطح چه مدت است؟
پاسخ: مدت زمان بهره برداری از تسهیلات اعطایی به اختراعهای برگزیده برای تمام سطوح، یک سال پس از آغاز فرایند توانمند سازی اختراع برگزیده در سطح مربوطه است.
سوال:تسهیلات اعطایی به چه کسی تخصیص می یابد؟
پاسخ: تسهیلات اعطایی در جهت توانمند سازی اختراع از طرف نهاد توانمند ساز به هر یک از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به لحاظ قانونی و بنا به اعلام مراجع رسمی صاحب اختراع شناخته میشوند تخصیص می یابد.
سهم مشارکت مخترع صاحب اختراع برگزیده برای بهره مندی از تسهیلات حمایتی حداقل 45 درصد تعیین شده است.
سوال:مخترعان اختراعهای برگزیده برای پیگیری دریافت تسهیلات تخصیص یافته باید به کجا مراجعه کنند؟
پاسخ: بعد از اعلام اسامی برگزیدگان از سوی بنیاد، مخترعان اختراعهای برگزیده پس از دریافت ابلاغیه اختراع برگزیده، به بنیاد نخبگان استان محل اقامت خود مراجعه میکنند و از آن طریق پیگیر سایر موارد میشوند.
حمایت از اختراعات ثبت شده در مراجع معتبر بین المللی
سوال: حمایت از اختراعهای ثبت شده در مراجع معتبر بینالمللی چگونه است؟
پاسخ: اختراعهای ثبت شده در مراجع معتبر بینالمللی (با تشخیص بنیاد) به عنوان اختراع سطح دو شناخته میشوند و میتوانند از تسهیلات حمایتی این سطح برخوردار شوند.
سوالات متفرقه
سوال: آیا امکان شرکت در جشنوارههای دیگر برای اختراعهای برگزیده نشده وجود دارد؟
پاسخ: در صورت برگزیده نشدن اختراع در یک جشنواره امکان شرکت آن در جشنوارههای دیگر صرفاً در حالتی که در آن تغییرات جدی که منجر به ثبت اختراع جدید یا تکمیل شده شود، امکان پذیر است.
این مورد می تواند توسط یکی از بنیادهای نخبگان استانی احراز گردیده و در صورت تأیید از طریق مکاتبه با بنیاد موضوع پیگیری گردد.